Mereka sanggup lakukannya: Kenapa kedai-kedai haiwan Johor sediakan khidmat seludup ke Singapura

SINGAPURA: Bagi mana-mana pemilik haiwan peliharaan yang berkeinginan di Singapura tetapi tidak berminat dengan kos pembelian anak anjing atau anak kucing baharu, terdapat satu huraian bagi menjimatkan wang. 

Di seberang tambak, di Johor Bahru (JB), kedai-kedai haiwan peliharaan menawarkan haiwan pada harga yang jauh lebih murah berbanding di Singapura.

Di sebuah kedai yang dikunjungi CNA, terdapat puluhan ekor anak anjing yang ditawarkan untuk dijual ke Singapura. Terdapat anjing daripada pelbagai jenis baka termasuklah poodle, pomeranian, corgi, chow chows serta yang jarang dilihat iaitu baka bulldog Perancis dan shiba inu. Harga bernilai antara RM2,000 (S$620) untuk seekor baka pug hingga RM6,000 untuk baka chow chow yang gebu.

Anjing bukan satu-satunya haiwan peliharaan yang tersedia dengan harga murah di seberang Tambak. Kucing dan juga hidupan liar eksotik lain juga boleh didapati.

Bagaimanapun, mengimport hidupan liar, seperti ular, landak mini dan sugar glider, ke Singapura tanpa permit adalah satu jenayah.

Begitu juga, anjing dan kucing yang dibawa masuk ke Singapura perlu melalui proses pengimportan yang betul termasuk kuarantin, bergantung kepada negara asal mereka. Dari Malaysia, proses itu boleh mengambil masa sekurang-kurangnya 30 hari.

Walau bagaimanapun, beberapa kedai haiwan peliharaan di JB didapati bersedia untuk bekerjasama dengan pelanggan bagi memintas proses itu.

Bulan lalu, CNA melawat lima kedai haiwan peliharaan di JB, dan menyamar sebagai bakal pelanggan dari Singapura. Semua kedai terbabit berkata mereka boleh mengaturkan supaya haiwan peliharaan dihantar secara haram ke Singapura jika pembeli tidak sanggup menunggu atau membayar untuk melalui proses imigresen yang sepatutnya.

Kebanyakannya menjelaskan bahawa mereka melibatkan pihak luar untuk penghantaran secara haram itu, bermula dengan mengambil haiwan peliharaan sehinggalah menyeludup merentasi sempadan dengan kenderaan dan menghantarkannya ke Singapura.

EJEN "AKAN BERTANGGUNGJAWAB SEPENUHNYA"

CNA diberitahu oleh kedai-kedai terbabit bahawa selepas pembayaran awal dibuat, kedai haiwan peliharaan itu kemudiannya boleh menguruskan perkhidmatan kiriman cepat jika pelanggan tidak mahu melalui saluran import yang rasmi.

Kos tersebut, yang mana bayaran pendahuluan diperlukan, adalah tinggi.

Anak anjing dan anak kucing seawal usia empat minggu biasanya berharga beberapa ratus dolar Singapura di Malaysia. Kedai-kedai haiwan itu menyebut harga antara S$1,200 hingga S$2,300 setiap haiwan untuk penghantaran haram. Mereka semua menyebut harga untuk penghantaran dalam dolar Singapura.

Ketika ditanya mengapa kos penghantarannya begitu mahal, beberapa kedai berkata jumlah itu diletakkan atas faktor tahap risiko tinggi yang perlu dihadapi penyeludup.

"Ia adalah risiko besar kerana jika mereka ditangkap, mereka akan menanggung semua kesalahan. Jika dia terpaksa menjalani hukuman penjara, dia akan bertanggungjawab sepenuhnya," kata seorang pekerja kedai haiwan peliharaan.

"Tiada pilihan, ejen mempertaruhkan nyawa mereka. Jika anda mahu mengimportnya dengan cara yang betul, ia akan menelan kos ribuan. Ada suntikan, laporan dan kuarantin. Jika anda mahu, kami boleh mengaturkannya tetapi harganya sangat mahal. Penyeludupan pasti lebih murah," katanya.

Melihat sekilas proses mendapatkan seekor anjing, lelaki itu berkata pembeli perlu membuat deposit selepas membuat tempahan untuk haiwan tersebut.

"Apabila anjing itu sampai ke Malaysia, bayaran penuh mesti dibuat ... dalam tempoh tiga hari sebelum ia masuk ke Singapura, kos perkhidmatan kiriman cepat mesti dibayar sepenuhnya. Kemudian kami akan menghantarnya ke seberang."

Sekiranya penyeludup itu ditangkap di sempadan, wang yang dibayar tidak akan dapat diperoleh semula, tetapi kedai haiwan peliharaan akan menghantar anjing yang lain sekiranya bayaran penghantaran tambahan dibuat, tambahnya.

Jika penyeludup itu ditangkap, mereka perlu mengemukakan dokumentasi untuk membuktikan kepada kedai dan pelanggan bahawa penangkapan itu berlaku; jika tidak, mereka menipu anda, nasihatnya.

Jika pekerja itu tertangkap, bukan hanya kos haiwan peliharaan yang perlu ditanggungnya, kata lelaki itu.

"Jika dia mempunyai seekor anjing, dia akan didenda S$10,000. Jika dia mempunyai 10 ekor anjing, saya perlu membayar denda sebanyak S$100,000. Dan pekerja saya akan dilarang memasuki Singapura," tambahnya, merujuk kepada penalti bagi menyeludup haiwan peliharaan ke Singapura.

Di bawah Akta Haiwan dan Burung Singapura, pesalah kali pertama yang ditangkap mengimport mana-mana haiwan atau burung tanpa lesen boleh didenda sehingga S$10,000, penjara sehingga 12 bulan, atau kedua-duanya sekali.

Semua kedai haiwan peliharaan yang ditinjau berkata, bayaran pengangkutan itu diserahkan sepenuhnya kepada penyeludup, yang kebanyakannya adalah ejen luar yang tidak bekerja di kedai itu.

Satu lagi kedai haiwan peliharaan yang menawarkan anak kucing dan anak anjing memerlukan bayaran pendahuluan untuk kedua-dua haiwan itu dan bayaran tetap perkhidmatan kiriman cepat sebanyak S$1,500. Penjaga kedai itu menambahkan satu penafian.

"Ini satu risiko kerana kami jual dan anda ingin beli, jadi kami mencari orang untuk menghantar haiwan peliharaan itu. Tetapi sudah tentu penghantar itu tidak mahu ditangkap, bukan? Tetapi jika kemalangan berlaku maka tiada apa yang boleh dilakukan. Ia satu kemalangan. Tiada jaminan," kata wanita itu.

Harga anak anjing dan anak kucing di kedai haiwan peliharaan adalah antara RM1,800 dan RM6,000.

Harga sedemikian jauh lebih murah berbanding harga haiwan peliharaan di Singapura, yang boleh mencecah sehingga lima digit, walaupun dalam keadaan permintaan yang menurun. Pada Disember tahun lalu, CNA melaporkan harga anak anjing dan anak kucing yang mencecah paras tinggi semasa kemuncak wabak pada 2020 mula jatuh apabila perjalanan dan bekerja dari pejabat kembali beroperasi. 

Namun begitu, harga seekor haiwan peliharaan di Singapura akan melebihi harga di Malaysia. Baka toy poodle atau pomeranian di Singapura boleh mencecah lebih S$3,000, manakala baka yang sama di Malaysia boleh bernilai serendah S$550.

Seekor anak kucing baka BSH (British Short Hair) di Malaysia dijual pada harga kurang daripada S$600, manakala kucing yang sama di Singapura adalah sekurang-kurangnya S$3,000, menurut semakan di empat kedai yang menjual kucing.

JAGA KESIHATAN HAIWAN

Pihak berkuasa Singapura memberitahu CNA bahawa pengimportan semua haiwan memerlukan kelulusan daripada Lembaga Taman Negara (NParks).

Selain memiliki vaksinasi yang diperlukan, haiwan itu mesti disahkan sihat, tidak mempunyai tanda-tanda penyakit berjangkit dan cergas untuk perjalanan, kata NParks dan Penguasa Imigresen dan Pusat Pemeriksaan (ICA) dalam satu kenyataan bersama.

Kucing dan anjing yang dibawa masuk dari JB perlu menjalani vaksinasi dan pemeriksaan rabies (penyakit anjing gila), dan dikuarantin sekurang-kurangnya 30 hari. Malaysia berada dalam kategori yang dianggap Singapura sebagai negara “yang belum dapat ditentukan risikonya" bagi penyakit rabies. 

Rabies adalah penyakit virus membawa maut, yang boleh berjangkit kepada manusia melalui gigitan haiwan yang menghidap rabies. Singapura telah menjadi bebas rabies sejak 1953, menurut laman web NParks.

Haiwan peliharaan mungkin membawa penyakit berjangkit lain, seperti penyakit Virus Canine Distemper (CDV) atau jangkitan parvovirus kepada kucing, yang mudah merebak ke haiwan peliharaan lain.

Ruang kuarantin di Pusat Kuarantin Haiwan mesti ditempah lebih awal, dan berharga S$16.80 sehari bagi ruangan tanpa pendingin hawa untuk anjing atau kucing, dan S$26.25 untuk ruangan berhawa dingin.

Kos vaksinasi rabies adalah S$65. Penghantaran anjing atau kucing dari Pusat Pemeriksaan Tuas - satu-satunya pusat pemeriksaan darat yang membenarkan ini - ke pusat kuarantin pula berharga S$74.

Ringkasannya, mengimport anjing atau kucing dari JB akan menelan kos sekurang-kurangnya S$643, dan ini tidak termasuk kos ujian dan pensijilan yang perlu diperoleh oleh pemilik untuk haiwan tersebut sebelum diimport.

Langkah-langkah ini "dikenakan untuk mencegah kemasukan penyakit haiwan eksotik, seperti rabies, yang mungkin menimbulkan ancaman besar kepada kesihatan awam dan haiwan Singapura," kata NParks dan ICA.

Meskipun terdapat sebab jelas mengapa haiwan peliharaan yang diimport ke Singapura mesti melalui proses rasmi, termasuk melindungi kesihatan haiwan itu sendiri, mengapakah ada bakal pemilik memilih saluran yang haram?

Cik Kieran Kua, ketua operasi di SOSD Singapura, sebuah kumpulan kebajikan untuk anjing, berkata: "Terdapat permintaan tinggi untuk anak anjing berbaka tulen sejak pandemik COVID-19 bermula. Kos setiap anak anjing boleh mencecah hampir lima angka, jadi banyak keuntungan yang boleh diraih (oleh mereka yang menjual anjing, atau mereka yang menyeludup anjing itu ke Singapura).

"Saya pernah dengar, malah terdapat juga senarai menunggu untuk anak anjing berbaka tulen ini."

Menurut Cik Aarthi Sankar, Pengarah Eksekutif di Persatuan Pencegahan Penganiayaan Haiwan (SPCA), kemungkinan orang ramai tidak menyedari bahawa mereka membeli haiwan peliharaan yang telah diseludup secara haram.

60 KES SELUDUP DALAM TEMPOH 4 TAHUN

Antara 2018 dan tahun lepas, NParks telah menerima kira-kira 60 "kes maklum balas" berkaitan pengimportan haiwan peliharaan yang disyaki haram, termasuk anjing, kucing, arnab dan burung.

Anjing adalah haiwan yang paling lazim terlibat dalam kes sedemikian, menurut pihak berkuasa. SPCA memberitahu CNA bahawa pihaknya pernah menemui anjing berbaka tulen yang ditinggalkan, tanpa cip mikro atau lesen, membuatkannya berkemungkinan telah diperoleh melalui cara yang menyalahi undang-undang seperti penyeludupan.

NParks juga menggunakan unit anjing pengesan (K9) untuk menghidu hidupan liar dan produk hidupan liar.

Dalam tempoh empat tahun, terdapat lebih 25 kes hidupan liar yang diseludup melalui pusat pemeriksaan darat. Haiwan yang diseludup terdiri daripada tarantula hingga cicak tokek (gecko) dan kura-kura bintang, kata NParks dan ICA.

Kes-kes terdahulu yang melibatkan penyeludup haiwan menjelaskan bagaimana operasi ini dijalankan.

Haiwan boleh disembunyikan di dalam ruang kotak kenderaan, seperti di bawah tempat duduk, di dalam ruang kotak tayar ganti atau ruang yang diubah suai seperti tangki bahan api dan kotak pembesar suara. 

Pada 2018, seorang lelaki ditemui cuba menyeludup empat ekor anak kucing hidup dalam seluarnya, manakala ibu lelaki itu mempunyai seekor lagi anak kucing di dalam beg tangannya. Enam ekor anak kucing lain telah dimasukkan ke dalam beg kanvas plastik di bahagian belakang kereta.

Burung telah ditemui disumbat di dalam tiub kerepek kentang atau paket kertas, reptilia disembunyikan di dalam kotak bijirin sarapan pagi, sugar glider di dalam tin biskut, landak kecil di dalam kotak kasut dan cicak tokek dalam kantung berzip, menurut laporan media.

Kes baru-baru ini yang didakwa di Mahkamah Negara Singapura melibatkan 13 ekor anjing dan dua ekor kucing yang diseludup masuk dari JB sepanjang tiga kali tahun lepas.

Desmond Lee Soon Kiat akan menerima tempahan daripada pelanggan-pelanggan di Singapura dan melibatkan rakan subahatnya untuk mengambil mereka dari Malaysia.

Selepas menerima haiwan-haiwan itu, Lee akan menjualnya dengan harga S$2,000 hingga S$2,800 seekor. Setiap haiwan berharga kira-kira S$600 hingga S$900, menurut dokumen mahkamah.

Selepas mengambil kira yuran perkhidmatan kiriman cepat iaitu sebanyak S$200, Lee akan memperoleh potensi keuntungan kira-kira S$1,500 untuk setiap haiwan.

Dalam satu kejadian, rakan subahat Lee telah menyembunyikan 12 ekor anak anjing di atas katil sementara di belakang tempat duduk penumpang manakala seekor anak kucing diletakkan di dalam ruang simpanan luaran di sebelah pemandu lori.

Kes lain yang menjadi tajuk utama di berita mendedahkan bahawa haiwan itu mungkin perlu melalui beberapa orang ejen sebelum mereka sampai kepada penerima yang dimaksudkan.

Terdapat satu kes pada 2019 melibatkan enam ekor haiwan yang dimasukkan ke dalam tayar ganti sebuah kereta. Tiga ekor anjing dan tiga ekor kucing itu sepatutnya melalui sekurang-kurangnya dua ejen berbeza di Singapura, menurut satu laporan sebelum ini oleh Yahoo News Singapura.

Ejen akan mengambil kira lorong mana yang perlu diambil di pusat pemeriksaan untuk mengelakkan pemeriksaan kenderaan terperinci.

Dalam kes Lee, dia dipenjarakan kerana bersubahat dengan menghasut rakan subahatnya untuk menyeludup haiwan peliharaan itu. Ini menunjukkan mereka yang membayar ejen untuk tujuan sedemikian juga boleh turut didakwa.

HAIWAN DIBIUS ATAU DIIKAT KETIKA PENGHANTARAN

Sebuah kedai haiwan peliharaan menafikan sebarang pengetahuan mengenai cara haiwan peliharaan diseludup melalui pusat pemeriksaan. Seperti yang dikatakan oleh wanita yang menjaga kedai itu: "Terpulang kepada (ejen)."

Pihak lain pula berkata ubat penenang akan diberikan kepada haiwan peliharaan mengikut berat badan mereka, dan memberi jaminan bahawa haiwan itu tidak akan mengalami sebarang kesan sampingan. Proses membius haiwan juga diperlukan bagi memastikan mereka kekal senyap (tidak mengeluarkan bunyi) agar tidak dapat dikesan apabila pemandu melalui pemeriksaan keselamatan.

Menurut pengalaman dua orang penghantar, anjing dan kucing itu hanya akan bangun apabila mereka sampai ke pemilik baru mereka. Seorang lagi mendakwa bahawa ubat penenang diberikan secara profesional oleh doktor haiwan. Doktor haiwan juga mengarahkan pembeli untuk memberi minum air yang banyak kepada haiwan peliharaan yang terkesan dengan ubat itu. 

Seorang lagi tidak membius anjingnya, tetapi memberangus mulutnya untuk mengelakkan mereka daripada membuat bising.

Tetapi bagaimana pula jika haiwan peliharaan mengalami kesan sampingan daripada ubat penenang atau penyakit lain?

"Saya boleh jamin bila saya jual, mereka tiada masalah. Itu sahaja yang saya boleh cakap. Kalau berlaku kemalangan, kita tak berani nak cakap," kata wanita itu.

"Katakan anda mahukan yang ni, boleh periksa keadaannya sekarang. Kalau masalah kecil seperti selesema, boleh jumpa doktor haiwan. Kalau serius macam ada masalah dengan kaki, anda boleh tahu sendiri. Jadi, apabila ia dihantar, tiada apa yang boleh dibuat, kejadian begitu adalah satu kemalangan."

Seorang lagi lelaki memberi jaminan bahawa anjing itu sihat kerana mereka ingin mengelakkan sebarang "masalah".

"Sebab kami ingin menjalankan perniagaan untuk jangka panjang. Jika kami tidak buat dengan baik akan ada banyak masalah, maka ia akan merugikan perniagaan dan untuk anda. Jadi kami akan memastikan anjing itu baik-baik saja sebelum kami menghantarnya keluar."

Begitu juga, kedai haiwan peliharaan lain yang mendakwa mereka tidak akan menghantar haiwan peliharaan yang sakit.

Bagaimanapun, kumpulan kebajikan haiwan menyatakan bahawa penyeludupan haiwan meletakkan haiwan itu dalam risiko.

Pengurus kanan penglibatan komuniti Persatuan Kebajikan Kucing, Li Jiehui berkata: "Keadaan di mana kucing diseludup selalunya tidak berperikemanusiaan dan kejam. Mereka sering dibungkus ke dalam ruang yang sempit, tanpa akses kepada makanan, air atau pengudaraan yang betul.

"Ini boleh menyebabkan masalah kesihatan yang serius untuk kucing serta tekanan dan trauma yang tidak sepatutnya. Selain itu, disebabkan keadaan yang lemah dan kekurangan penjagaan perubatan, kucing boleh terus mengalami keadaan kesihatan yang boleh mengakibatkan kematian."

Cik Kua dari SOSD menyatakan bahawa cara penyeludupan anjing boleh menyebabkan masalah tingkah laku.

"Sebagai contoh, mereka boleh menjadi takut untuk terkurung dalam ruang kecil. Atau mereka boleh menjadi gementar apabila berada berdekatan dengan anjing lain, atau melindungi atau mempertahankan ruang mereka sendiri," tambahnya.

Dalam kes mahkamah yang lalu, pendakwa raya berkata haiwan peliharaan yang diseludup telah terdedah kepada pengudaraan yang kurang baik dan ruangan yang sempit, mengakibatkan suhu badan yang berubah-ubah dan penyahhidratan.

Dalam kes Lee, dua ekor anjing telah mati dalam keadaan sedemikian. Tindakan membius juga menghilangkan keupayaan haiwan itu untuk meningkatkan kadar pernafasan mereka bagi mengimbangi kekurangan pengudaraan.

Haiwan juga berisiko tercekik air liur mereka, menurut laporan media yang memetik seorang pendakwa NParks dalam kes seorang lelaki yang dipenjara kerana cuba menyeludup enam ekor anak anjing dan seekor burung di bawah kerusi kereta. Empat anak anjing dan seekor burung mati selepas mereka diselamatkan.

Haiwan daripada sumber yang tidak diketahui menimbulkan masalah lain: Isu genetik dan kesihatan daripada amalan pembiakan yang lemah.

Cik Aarthi dari SPCA berkata: "Kebanyakan daripada mereka mungkin berasal dari kilang anak anjing di mana mereka mungkin dibela dalam keadaan yang teruk dan kaedah pembiakan yang tidak berperikemanusiaan, dengan hanya sedikit perhatian diberikan dari segi kesihatan dan penjagaan mereka.

"Dalam banyak keadaan, anjing ini mungkin mengalami keadaan genetik yang disebabkan oleh pembiakan dalaman atau mempunyai masalah kulit dan masalah kesihatan yang teruk."

PENEMPATAN SEMULA DAN PENGHANTARAN PULANG

NParks dan ICA berkata haiwan peliharaan yang masih hidup akan ditempatkan semula jika didapati sesuai. SPCA berkata ia membantu pihak berkuasa dengan usaha penempatan semula dari semasa ke semasa.

Tahun lalu, SPCA menempatkan semula lebih 30 ekor anjing berbaka tulen yang dirampas daripada penyeludup. Semuanya telah ditawarkan untuk pengambilan haiwan angkat atau adoption dan telah pun diambil sebagai haiwan angkat, menurut Cik Aarthi.

Mengenai hidupan liar, pihak berkuasa berkata Pusat Pemulihan Hidupan Liar (CWR) akan menjaga mereka sementara siasatan belum selesai.

“Apabila kes itu selesai, CWR mengikut garis panduan yang berkaitan oleh Konvensyen Perdagangan Antarabangsa bagi Spesies Flora dan Fauna Liar Terancam (CITES) mengenai rawatan spesimen yang diperdagangkan secara haram.

"Penghantaran hidupan liar ini pulang ke negara asal akan diusahakan. Jika penghantaran pulang tidak dapat dilakukan, pilihan lain yang berpotensi termasuk menghubungi organisasi berkaitan seperti Kumpulan Hidupan Liar Mandai dan ACRES untuk menjaga haiwan-haiwan ini."

Walaupun dua buah kedai haiwan peliharaan eksotik yang CNA lawati di JB tidak menyediakan perkhidmatan penyeludupan, penjualan hidupan liar seperti itu berleluasa dalam beberapa kumpulan Telegram yang dilihat CNA.

Pesalah yang mengimport mana-mana hidupan liar tanpa kelulusan di bawah Akta Hidupan Liar boleh didenda sehingga S$10,000 atau penjara sehingga 12 bulan, atau kedua-duanya. Denda mengimport secara haram hidupan liar terancam berbeza bergantung kepada spesies haiwan.

Pihak berkuasa memetik empat sebab utama mengapa Singapura mengharamkan tindakan memelihara haiwan eksotik sebagai haiwan peliharaan. Salah satu sebabnya adalah potensi pemiliknya yang kurang berpengetahuan tentang cara menjaga haiwan tersebut dengan betul.

Hidupan liar juga boleh berpenyakit yang boleh berjangkit kepada manusia dan haiwan peliharaan domestik lain, tambah pihak berkuasa.

Selain itu, pengumpulan haiwan liar untuk tujuan perdagangan akan menyebabkan ketidakseimbangan ekosistem dan mengancam kewujudan spesies terancam.

Jika dilepaskan ke hutan, haiwan peliharaan eksotik boleh membahayakan biodiversiti asli Singapura, kata pihak berkuasa.

Undang-undang itu masih menjadi penghalang utama dalam kes seorang pegawai eksekutif pemasaran berusia 29 tahun, yang ingin memiliki sugar glider selepas melihat mamalia kecil yang tinggal di pokok itu di Instagram rakannya.

Bercakap kepada CNA, lelaki yang hanya mahu dikenali sebagai John itu berkata, dia sering menemani seorang rakannya ke JB untuk mengisi minyak petrol antara 2016 dan 2017.

"Jadi pada suatu malam dengan hasrat untuk mengepam petrol, saya buat keputusan, saya ingin mendapatkan (sugar glider untuk) diri saya sendiri. Kami telah pergi ke Pasar Karat di JB – ia adalah sebuah pasar malam. Terdapat gerai yang menjual banyak haiwan eksotik. Saya melihat sugar glider tetapi entah mengapa mata saya pula tertarik pada landak mini."

Katanya, mamalia berduri itu berharga RM180 seekor ketika itu. Tambah John,dia mempertimbangkan untuk menyembunyikannya di dalam poket jaketnya atau di bawah tempat duduk hadapan kereta.

"Tetapi rakan-rakan saya yang berada di sana melarang saya (buat sedemikian) kerana mereka tidak mahu mengambil risiko kami ditangkap di kastam kerana kami tahu ia dilarang.

"Mereka berjaya meyakinkan saya, jadi akhirnya saya tidak buat."

Baca artikel ini dalam Bahasa Inggeris. 

Baca juga artikel Bahasa Melayu ini mengenai pasukan kebangsaan tchoukball wanita Singapura yang berkongsi kejayaan mereka meski berhadapan sumber terbatas.

Ikuti CNA di Facebook dan Twitter untuk lebih banyak artikel.